نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، قرآن و حدیث، دانشکده علوم انسانی، واحد کازرون، دانشگاه آزاد اسلامی، کازرون، ایران،

2 استاد، گروه فلسفه و کلام و الهیات، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 استادیار، گروه قرآن و حدیث، دانشکده علوم انسانی، واحد کازرون، دانشگاه آزاد اسلامی، کازرون، ایران،

چکیده

فلاسفه معتقدند ممکن­الوجودها  همچنان که در ایجاد به علت نیازمند هستند در بقاء نیز به علت نیاز دارند. یکی از مباحث مهم عرفانی و دینی عبارت است از «جایگاه انسان کامل در جهان». در مقاله پیش رو با روش تحلیلی توصیفی، ابتدا چیستی انسان کامل مورد بررسی قرار گرفته و به این بحث پرداخته شده که انسان کامل تجلی­گاه صفات و اسماء الهی است. سپس با استناد و استشهاد به آیات قرآن کریم  و روایات معصومین (ع) این حقیقت تبیین و اثبات شده است که وجود انسان کامل یا همان خلیفه مطلق خدا در زمین از زمان حضرت آدم استمرار داشته است. در ادامه بدین امر اشاره گردیده که عرفا و فلاسفه، انسان کامل را علت بقای عالم می‌دانند؛ چون از دیدگاه آنان انسان کامل به اذن خدا حافظ خلق است و مرکز دایره وجود و واسطه فیض الهی است و همه چیز به واسطه انسان کامل خلق شده و نظم و ترتیب عالم از وجود اوست و او غایت موجودات است. ضرورت عصمت در انسان کامل به‌عنوان خلیفه مطلق خداوند امری اجتناب‌ناپذیر است؛ چرا که او باید آینه تمام­نمای صفات و اسماء الهی و کون جامع باشد. در عصر حاضر این امر مهم برعهده حضرت ولی عصر امام زمان (عج) می‌باشد.

تازه های تحقیق

نتیجه­ گیری

پس از بررسی منابع و مآخذ  این نتایج حاصل گردید که انسان کامل آینه تمام­نمای صفات و اسماء الهی است و به­وسیله او خداوند شناخته می­شود و انسان کامل کسی است که همه کمالات در او به طور هماهنگ و متعادل رشد نموده باشد. مطابق قرآن کریم وجود انسان کامل را در عالم امری اجتناب­ناپذیر است و روایات معصومین نیز بر این امر تأکید دارد که از زمان خلقت حضرت آدم تاکنون یک لحظه هم زمین بدون انسان کامل یا همان امام که خلیفه خداست نبوده­است.  فلاسفه نیز معتقدند که ممکنات همچنان که در ایجاد به علت نیازمندند، در بقا نیز به علت نیاز دارند و چون هستی و آنچه در او می‌باشد لباس وجود بر خود پوشیده است، باید علتی برای بقای آن وجود داشته است و آن انسان کامل است. در بیان آثار وجود انسان کامل در عصر حاضر و اعصار گذشته باید گفت که تنها انسان کامل است که واسطه فیض خدا و مرکز دایره­ای وجود است و همه چیز به حرمت او آفریده شده و در حال حاضر تنها انسان کامل حضرت ولی­عصر (عج)  می‌باشد که علت مبقیه  عالم وجود است و هموست که کون جامع و آینه تمام­نمای صفات و اسماء الهی است و خلیفه مطلق خداست که به اذن خدا بر همه چیز احاطه دارد و گواه می‌باشد و از مقام عصمت برخوردار است و اگر او نبود، هستی از درجه اعتبار ساقط و نظم و ترتیب عالم مضمحل می­گشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Role of the Perfect Man in the Survival of the World

نویسندگان [English]

  • Majid mohebzadeh 1
  • Ahamad Beheshti 2
  • Mohsen Zareie Jalilani 3

1 Phd student, Quran and Hadith Studies, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Kazeroon

2 Full professor, Department of Philosophy, Theology, Faculty of Humanities, University of Tehran

3 Assistant professor, Quran and Hadith Studies, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Kazeroon Branch, Iran

چکیده [English]

Philosophers believe that as the existence of the possible beings needs a cause and their survival also needs a cause. One of the most important mystical and religious subjects is the role of the perfect man in the world. In the following article, by using analytical-descriptive method, the essence of the perfect man is analyzed first. It has been discussed that the perfect man is the emanation of the Divine characteristics and names and then by citation of the verses of the holy Quran and the Hadithes of the infallible Imams, this fact has been proved that the existence of the perfect man (i.e. absolute vicegerent of God) on earth has been continued since the existence of prophet Adam. Then it is pointed that the scholars of mysticism and philosophy believe that the perfect man is the cause of the survival of the world, because they believe that the perfect man protects human beings by God's permission. He is also the focal point of existence and a medium of Divine's grace, and everything was created because of the perfect man, and the world’s order is originally managed by him. He is the ultimate goal of the creatures. The necessity of the infallibility of the perfect man, as God's absolute vicegerent, is inevitable because he must be a perfect copy of Divine characteristics and names and the synthetic existence. In the current era this important duty is fulfilled by Imam Mahdi (PBUH).  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Perfect man
  • absolute vicegerent
  • reason for survival
  • people of knowledge
  • synthetic existence
  • نتیجه­گیری

    پس از بررسی منابع و مآخذ  این نتایج حاصل گردید که انسان کامل آینه تمام­نمای صفات و اسماء الهی است و به­وسیله او خداوند شناخته می­شود و انسان کامل کسی است که همه کمالات در او به طور هماهنگ و متعادل رشد نموده باشد. مطابق قرآن کریم وجود انسان کامل را در عالم امری اجتناب­ناپذیر است و روایات معصومین نیز بر این امر تأکید دارد که از زمان خلقت حضرت آدم تاکنون یک لحظه هم زمین بدون انسان کامل یا همان امام که خلیفه خداست نبوده­است.  فلاسفه نیز معتقدند که ممکنات همچنان که در ایجاد به علت نیازمندند، در بقا نیز به علت نیاز دارند و چون هستی و آنچه در او می‌باشد لباس وجود بر خود پوشیده است، باید علتی برای بقای آن وجود داشته است و آن انسان کامل است. در بیان آثار وجود انسان کامل در عصر حاضر و اعصار گذشته باید گفت که تنها انسان کامل است که واسطه فیض خدا و مرکز دایره­ای وجود است و همه چیز به حرمت او آفریده شده و در حال حاضر تنها انسان کامل حضرت ولی­عصر (عج)  می‌باشد که علت مبقیه  عالم وجود است و هموست که کون جامع و آینه تمام­نمای صفات و اسماء الهی است و خلیفه مطلق خداست که به اذن خدا بر همه چیز احاطه دارد و گواه می‌باشد و از مقام عصمت برخوردار است و اگر او نبود، هستی از درجه اعتبار ساقط و نظم و ترتیب عالم مضمحل می­گشت.

     

     

    منابع

    • ابن­عربی، محمد بن علی، (1386)، فصوص الحکم، ترجمه و تصحیح: محمد خواجوی. چاپ اول، تهران، انتشارات مولی.
    • ابن­عربی، محی الدین، (1378)، انسان کامل، مؤسسه فرهنگی هنری دکتر داود سلمان، بی­جا.
    • بحرالعلوم، سید محمدمهدی، (1363)، الفوائد الرجالیة، تهران، منشورات مکتبه امام صادق (ع).
    • جامی، عبدالرحمن بن احمد، (1382)، نقد النصوص فی شرح نقش النصوص، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
    • جوادی آملی، عبدالله، (1389)، تسنیم، قم، مرکز نشر اسراء.
    • حسن‌زاده، حسن، (1365)، هزار و یک نکته، قم، انتشارات مؤسسه فرهنگی رجا.
    • ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­________________، (1372)، انسان کامل از دیدگاه نهج‌البلاغه، قم، نشر قیام.
    • صدرالمتألهین شیرازی، صدرالدین محمد، (1366)، تفسیر القرآن الکریم، ترجمه: محمد خواجوی، قم، انتشارات بیدار.
    • _____________________________________، (1384)، اسفار، ترجمه: محمد خواجوی، تهران، انتشارات مولی.
    • _____________________________________، (بی‌تا)، شرح اصول کافی، تهران، انتشارات مکتب محمودی.
    • صدوق، محمد، (1380)، کمال الدین و تمام النعمة، ترجمه: منصور پهلوان، قم، سازمان نشر دارالحدیث.
    • صفار قمی، محمدبن حسن، (1391)، بصائر الدرجات فی علوم آل محمد، ترجمه: علیرضا زکی­زاده رنانی، قم، انتشارات وثوق.
    • طباطبایی، سیدمحمدحسین، (1363)، تفسیر المیزان، قم، بنیاد فکری و علمی علامه طباطبایی.
    • __________________________، (بی‌تا)، نهایة الحکمة، جامعه مدرسین، قم.
    • قمی، عباس، (1379)، مفاتیح الجنان، چاپ دوم، تهران، شایستگان.
    • قیصری­رومی، محمد داوود، (1386)، شرح ­فصوص­ الحکم، تحقیق: سیدجلال­الدین آشتیانی، تهران، انتشارات علمی­وفرهنگی.
    • کلینی، محمدبن یعقوب، (بی‌تا)، اصول کافی، تهران، انتشارات قائم.
    • مجلسی، محمدباقر، (بی‌تا)، بحار الانوار، دار احیاء التراث العربی.
    • مطهری، مرتضی، (1371)، انسان کامل، چاپ هفتم، تهران، انتشارات صدرا.
    • نجاشی، احمد، (1365)، رجال نجاشی، قم، مؤسسه نشر فرهنگ اسلامی.
    • نسفی، عزیزالدین، (1381)، انسان کامل، تهران، مؤسسه فرهنگی اهل قلم.
    • نعمانی، محمدبن ابراهیم، (1376)، غیبت نعمانی، مترجم: محمدجواد غفاری، چاپ دوم، تهران، صدوق