نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
محمد نجاتی*
ابن سینا را می‌توان جزو معدود فلاسفه‌ای دانست که در ذیل فلسفه نبوی خویش به بررسی مساله دشوار وحی پرداخته است. او به واسطه دغدغه هایی که در این مساله دارد، رویکردی ذوابعاد پیدا می‌کند. بر این اساس وی شرط لازم تحصیل وحی را لحاظ نفس، خاصه نفوس انبیاء به عنوان مولفه ای پویا و اشتداد پذیر می‌داند. وی بر خلاف فارابی با طرح فرایند القاء به جای اتحاد و همچنین مولفه عقل قدسی در دریافت کلیات وحی، از برخی نقایص احتمالی رویکرد فارابی فاصله می‌گیرد. اوج هنر ابن سینا را می‌توان در ذیل تبیین وی از مفاهیم جزئی وحی مشاهده نمود. شیخ با مفهوم‌سازی قوای باطنی نفس و تهیاء امکان تحصیل انفعال محض نفس به واسطه فرایند اشتداد، مساله کیفیت عصمت نبی در فرایند دریافت جزئیات وحی را به خوبی تبیین نموده است.
***
* استاد یار دانشگاه آزاد اسلامی بندرعباس.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Vahy in the philosophy of Avicenna, problems and innovations
چکیده [English]
Mohammad Nejati*
Avicenna can be included one of the few philosophers that he has studied difficult problem of Vahy (revelation in Islamic tradition) in his prophetic philosophy. Hi has several- sided view to the problem because of worries that he has in it. On this basis, he knows proviso of understanding of Vahy, attention to soul specially souls of prophets as a changeable and intensifying factor. He against Alfarabius, brings up the process of inspiration instead of union and so factor of sacred intellect in receiving universals of Vahy, consequently, his viewpoint is exonerated from some of the faults of Alfarabius’ viewpoint. The apogee of Avicenna’s art is observed in his explaining from particular concepts of Vahy. He has explained properly the problem of quality of prophet’s chastity in the process of receiving components of Vahy by explanation of intrinsic forces of soul.
* Doctoral student of Islamic philosophy, Azad University, Tehran, Iran
کتابنامه
قرآن مجید
ابن سینا، حسین بن عبدالله. (1375). النفس من کتاب الشفا. تحقیق حسن حسن زاده آملی. قم: بوستان کتاب
همو. (1383). الاشارات و التنبیهات. با شرح خواجه. تحقیق کریم فیضی. قم: مطبوعات دینی
همو. (1404). التعلیقات، تحقیق عبد الرحمن بدوی. قم: مرکز النشر التابع لمکتب الاعلام الاسلامی
همو. (1371). المباحثات. تحقیق و تعلیق محسن بیدارفر. قم: انتشارات بیدار
همو. (1331). طبیعیات دانشنامه علایی. مقدمه محمد مشکوه. تهران: انجمن آثار ملی
همو. (1363). المبدأوالمعاد، به اهتمام عبدالله نورانی. تهران: انتشارات مؤسسه مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل
همو. (1385). النجات من الغرق فی بحر الضلالات. ترجمه سید یحیی یثربی. قم: بوستان کتاب
همو. (1373). عیونالحکمه. تحقیق احمد حجازی. تهران: مؤسسه الصادق
همو. (1405). منطقالمشرقیین. قم: مکتبه المرعشی النجفی
اکبریان، رضا. (1389). نبوت طبیعی از دیدگاه آکوئیناس و ابن سینا. فلسفه دین. شماره پنجم
سهروردی، شهاب‌الدین. (1380). مجموعه مصنفات شیخ اشراق، حکمة الاشراق. تصحیح و مقدمه هانری کربن ودیگران. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی
دادبه، اصغر. (1374). فخر رازی. تهران: طرح نو فخری، ماجد. (1372). سیرفلسفهدرجهاناسلام. ترجمه زیر نظر نصر الله پور جوادی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی
نجاتی، محمد. (در نوبت انتشار). بررسی برخی پیامد های رویکرد نوین دو حوزه سینوی-صدرایی در معرفت شناسی قوه خیال، معرفت فلسفی.
نصر، حسین. (1371). سه حکیم مسلمان. ترجمهی احمد آرام. تهران: کتابهای جیبی
Aristotle. (1969). The Works of Aristotle،Translated into English،vol.1. Edited By W.D. Ross. Oxford: Clarendon Press
)