نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار اندیشکده فلسفه و اخلاق پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی هرمزگان، بندرعباس،
2 استادیار اندیشکده فلسفه و اخلاق پزشکی ، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی هرمزگان، بندرعباس، (نویسنده مسئول)،
3 دانشیار اندیشکده فلسفه و اخلاق پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی هرمزگان، بندرعباس،
4 استادیار، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی هرمزگان، بندرعباس و ریاست اندیشکده فلسفه و اخلاق پزشکی
چکیده
با وجود انفکاک جدی طب مدرن و سنتی، میتوان در بین این دو وجوه اشتراک قابل توجهی یافت. نگاه دو حوزه طب سنتی و مدرن به سیستم ایمنی و وظایف آن، بحثی است که در این مقاله بدان پرداخته شده است. در طب سنتی به جهت نگاه ماکروسکوپی و حکمی–فلسفی به بدن انسان، سیستم ایمنی یا طبیعت مدبّره وجودی مستقل و در عرض وجود نفس ناطقه دارد که مهمترین وظیفهاش حفظ هماهنگی بدن (سلامتی) است. طبیعت مدبّره طبیب مستقیم بدن است که طبابت را تحت ربوبیت حقتعالی انجام میدهد. ازآنجاییکه بیماری در این طب وجودی مستقل ندارد، درنتیجه وظیفه دوم طبیعت مدبره که مقابله با بیماریها است، فرع وظیفه حفظ سلامتی است. در این وظیفه طبیب خادم طبیعت مدبره است؛ اما در طب مدرن بهجهت نگاه میکروسکوپی و غلبه تفکر داروینی، اصل بر تنازع بقا است. بدن انسان به صورت دائمی مورد تهاجم مهاجمین است و صحنه جنگ دائمی است. برایناساس بیماری وجود دارد و سیستم ایمنی وظیفه اصلیاش مبارزه با بیماری است و وظیفه تعادل بخشی در بدن فرع این وظیفه خواهد بود. به نظر میرسد با توجه به شواهد مستدل، بیماری وجودی نسبی داشته و نمیتوان از وجود آن صرفنظر نمود. بر این اساس احاله کارکرد طبیعت مدبره در مبارزه با بیماریها به وظیفه حفظ تعادل قابل مناقشه است. از سوی دیگر ارجاع کارکرد سیستم ایمنی در ایجاد هماهنگی و تعادل به مبارزه با بیماریها در طب مدرن نیز با توجه به بیماریهای اتوایمنی قابل دفاع نخواهد بود.
تازه های تحقیق
مقاله حاضر به بررسی ساختار وجودی و کارکردی سیستم ایمنی در دو حوزه طب حکمی ایرانی و طب مدرن پرداخته است. با توجه به بحثهایی که انجام شد به نظر میرسد هر دو حوزه طب در مسئله کارکردها و وظایف سیستم ایمنی نیاز به بازنگریهایی دارند. در طب ایرانی با توجه به نگاه عدمی به بیماری و نگاه وجودی به سلامتی، کارکرد سیستم ایمنی در مبارزه با بیماریها فرع و طفیلی وظیفه هموستازی و تعادلبخشی قرار میگیرد که با توجه به ماهیت وجودی بیماری و پیامدهای آن، این مبنا قابلمناقشه میباشد. در طب مدرن نیز ارجاع وظیفه هموستازی و تعادلبخشی سیستم ایمنی به وظیفه مبارزه با بیماریها قابل دفاع نخواهد بود، لذا هر دو حوزه طب در این زمینه نیاز به بازنگری خواهند داشت و به نظر میرسد میبایست هر دو وظیفه در عرض و اهمیت با یکدیگر قرار دارند.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Hemostatic Problem in Traditional and Modern Medicine, a Contemplation
نویسندگان [English]
- Farugh Tooli 1
- mohammad nejati 2
- Mehdi Hosni Azad 3
- Abbas Taghavi 4
1 Assistant professor of the Institute for Philosophy and Ethics of Medicine, Hormozgan University of Medical Sciences, Bandar Abbas, Iran,
2 Assistant professor of the Institute for Philosophy and Ethics of Medicine, Hormozgan University of Medical Sciences, Bandar Abbas, Iran, (Corresponding author),
3 Associate professor of the Institute for Philosophy and Ethics of Medicine, Hormozgan University of Medical Sciences, Bandar Abbas, Iran,
4 Head of the Institute for Philosophy and Ethics of Medicine, Hormozgan University of Medical Sciences, Bandar Abbas, Iran,
چکیده [English]
Despite the significant difference between the modern and traditional medicine, it is possible to find significant similarities between the two. The view of traditional and modern medicine on the problem of the immune system and its functions is the subject discussed in this article. Due to the macroscopic and wisdom-philosophical view of the human body, in traditional medicine the immune system (Tabiate modabbereh: measure nature) has an independent existence from a rational self, and its most important duty is to maintain the harmony of the body (health). The measure nature is the direct physician of the body that performs medicine under the Lordship of God. Since, in this view, disease does not have an independent existence, the fight against diseases, which is the second duty of resourceful nature, will be a subsidiary duty of maintaining health. But in modern medicine, the principle is the struggle for survivall, due to the microscopic view and the dominance of Darwinian thinking. The human body is always attacked by invaders and is a scene of constant war. Therefore, the disease has an external existence and the main duty of the immune system is to fight against the disease, and the duty of balancing the body will be a subsidiary of this duty. It seems that according to the substantiated evidence, the disease has a relative existence and its existence cannot be ignored. Based on this, describing the function of the measure nature of fighting diseases as the duty of maintaining balance can be criticized. On the other hand, referencing the function of the immune system in creating coordination and balance to fight against diseases in modern medicine is not defensible considering autoimmune diseases.
کلیدواژهها [English]
- traditional medicine
- modern medicine
- resourceful nature
- immune system
- hemostatic
قرآن کریم
- ابنسینا، (1375)، الاشارات و التنبیهات، قم، نشر البلاغه.
- _______، (1398)، قانون در طب، ترجمه: عبدالرحمان شرفکندی، تهران، سروش.
- ابوالعباس؛ لیچمن، اندرو اچ؛ پیلایی، شیو، (2022)، ایمونولژی سلولی و مولکولی، ترجمه: ماهرو میراحمدیان و سمیرا رجایی، تهران، آرتین طب.
- آرثر برت، ادوین، (1367)، مبادی مابعد الطبیعی علوم نوین، ترجمه: عبدالکریم سروش، تهران، علمی فرهنگی.
- برک، ج ج؛ مک گیلوری، ج، (1376)، تفسیر و استفاده از آمار پزشکی، ترجمه: سقراط فقیه زاده و دیگران، تهران، انتشارات دانشگاه شاهد.
- حسنزاده آملی، حسن، (1385)، طب و طبیب و تشریح، قم، نشر الف لام میم.
- روزنبرگ، الکس، (1395)، درآمدی جدید به فلسفه علم، ترجمه: علی حقی، تهران، آسمان خیال.
- عقیلی خراسانی شیرازی، محمد حسین، (1386)، خلاصة الطب، تحقیق و تصحیح: اسماعیل ناظم، قم، اسماعیلیون.
- مجلسی، محمدباقر، (۱۴۰۳ق)، بحار الانوار، بیروت، مؤسسة الوفاء.
- مجوسی اهوازی، علی بن عباس، (1388)، کامل الصناعة الطبیة، ترجمه: سید محمد خالد غفاری، مقدمه: مهدی محقق، تهران، دانشگاه تهران.
- مرندی، علیرضا؛ لاریجانی، باقر؛ عزیزی، فریدون؛ جمشیدی، حمیدرضا، (1393)، سلامت در جمهوری اسلامی ایران، تهران، اطلاعات.
- مقدم حیدری، غلامحسین، (1401)، "تنجیم پزشکی نزد بقراط و جالینوس"، فصلنامه اخلاق و تاریخ پزشکی، دوره 15، صص2-18.
- ملاصدرا، (1380)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
- ملاصدرا، (1382)، الشواهد الربوبیة فی مناهج السلوکیة، قم، بوستان کتاب.
- ناظم، اسماعیل، (1389)، طبیعت در پزشکی ایرانی، تهران، انتشارات آبژ.
- نجاتی، محمد؛ سالاری، یاسر، (1396)، علم النفس فلاسفه مسلمان و مقایسه با روانشناسی نوین، کرمان، انتشارات دانشگاه آزاد کرمان.
- وینگیت، پیتر، (1373)، دانشنامه پزشکی، ترجمه: سیمین معزی متین، تهران، نشر مرکز کتاب ماد.
- ولف، هنریک ر؛ آندرپدرسون، استیگ؛ روزنبرگ، ریبن، (1380)، درآمدی بر فلسفه طب، ترجمه: همایون مصلحی، تهران، طرح نو.
- Brown, T. (1981), The Mechanical Philosophy and the "Animal Economy", New York, Arno.
- Darwin, Charles, (1872), the Origin of Species, New York, New York University Press.
- Descartes, R. (1998), The World and Other Writings. Cambridge, Cambridge University Press.
- Matzinger, P. (2004), "The Danger Model", Vox Sanguinis, Vol 87, Issue s2, p.
- Matsunaga, T; Rahman A. (1998), “What Brought the Adaptive Immune System to Vertebrates? ‐The Jaw Hypothesis and the Seahorse.” Immunological reviews, 166(1):177-86.
- Merleau-Ponty, M. (1967), The Structure of Behaviour, Translated by A. Fisher, London, Metheu.