نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد غفوری منش ¹
• حمید حمیدیان ²

¹ دانشجوی دکتری علوم ومعارف نهج البلاغه، دانشگاه میبد، (نویسنده مسئول)،

² استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه میبد

چکیده

تا کنون و به صورت جداگانه پژوهش­های متعددی با موضوع «عقل» در حوزه معرفت­شناسی و نیز موضوع «رفتار» در حوزه اخلاق و تربیت صورت پذیرفته است. نوشتار پیش­رو، با محوریت کلام امام علی (علیه­السلام) به مطالعه میان­رشته­ای موضوع «عقل و رفتار» پرداخته است؛ زیرا بدون شک روایات امیرالمؤمنین (علیه­السلام)، به­عنوان یکی از منابع مهم در پژوهش­ها و نظریه­پردازی­های اسلامی محسوب می­شود. در این مقاله، تلاش گردیده تا چیستی و چگونگی ارتباط عقل و رفتار و نیز ابعاد و زوایای مختلف آن ارائه گردد. یافته­های این پژوهش نشان­دهنده "سیر تکاملی و تنازلی" دو­سویه است. از سویی، از روایات بسیار به­دست می­آید که چگونگی رفتار فرد و جامعه، نشانگر میزان و سطح رشد عقل آنان است. همچنین با دقت در دیگر روایات، دریافت می­گردد که انسان، با عقل خویش در سه ساحت و حوزه رفتارشناسی، رفتارگرایی و رفتارسازی ورود پیدا می­کند. این تحقیق با روش توصیفی-تحلیلی، مسئله مذکور را در احادیث علوی موردِ­بررسی قرار داده است.

کلیدواژه‌ها

• امام علی(علیه‌السلام)
• ارتباط
• عقل
• رفتار
• انسان

موضوعات

• دین

عنوان مقاله [English]

The role of reason in human behavior based on Alavi traditions

نویسندگان [English]

• mohammad ghafoorimanesh ¹
• hamid hamidian ²

¹ PhD student at Nahj al-balagheh knowledge and education, Meybod University, (Corresponding author)

² Assistant professor at tafsir and knowledge of the Qur'an, Meybod University,

چکیده [English]

So far, several researches have been conducted separately on the subject of "intellect" in the field of epistemology and also on the subject of "behavior" in the field of ethics and education. The following article, with the focus on the words of Imam Ali (AS), has studied subject of "intellect and behavior" in the interdisciplinary approach. Undoubtedly, the Hadiths of Amir al-Mo'menin (AS) are considered as one of the important sources in Islamic researches and theories. In this article, an attempt has been made to present what and how intellect and behavior relate to each other, as well as the various dimensions and angles of it. The findings of this study indicate a two-way "evolution and decline". Based on many Hadiths, the behavior of the individual and society indicates the extent and level of development of their intellect and based on some other Hadiths, man, with his intellect, enters the three fields of cognitive behavior, behaviorism and behavior construction. This research has studied the mentioned issue in Imam Ali hadiths by descriptive-analytical method.

کلیدواژه‌ها [English]

• Imam Ali (AS)
• relationship
• reason
• behavior
• human