نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران

2 دانشیار و عضو هیات علمی دانشکده الهیات دانشگاه تهران

3 استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب، تهران ایران.

4 دانشیار و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران.

چکیده

یکی از موضوعات نسبتاً پربسامد در منابع دینی، شناخت و کاربست زیبایی در زندگی است. میل به زیبایی و به دنبال آن، دستور خرد به زیبا ساختن خود و زندگی، امری فطری است. قرآن کریم نیز آدمی را با زیبایی­ها آشنا و به محقق ساختن آن در زندگی خود ارشاد می­‌کند و زیبایی را که شامل مراتب: محسوس، غیر محسوس، معقول و مرتبه نهایی آن، یعنی زیبایی مطلق را که خاص جمال خداوندی است، به انسان می آموزد و از او می­‌خواهد که بر مبنای فطرت زیباطلب خویش از زیبایی‌های معقول و معنوی در دست‌یابی به کمال مطلوب بهره‌گیرد. از دیگرسو با عنایت به آثار سبک زندگی و لزوم اصلاح آن در نیل آدمی به کمال و سعادت و نیز ارتباط زیبایی‌ها به ویژه زیبایی‌های معنوی با برترین سبک زندگی، لازم است به شناختی اصولی از این امر دست‌یافت. بررسی متون دینی به ما می­آموزد که تنها شناخت زیبایی‌های معقول و مزین شدن به آن، سبب ارتقاء سبک زندگی معنوی در ابعاد مختلف به ویژه ایجاد ارتباط صحیح میان افراد گوناگون در اجتماع خصوصاً پرورش روحیه ایثار می­گردد. سبک زندگی مبتنی بر زیبایی‌های اخلاقی که از آن در قرآن کریم به «حیات طیبه» تعبیر شده، ویژۀ کسانی است که به خداوند ایمان دارند و  عمل صالح انجام می­‌دهند.                           

تازه های تحقیق

نتیجه­گیری

زیبایی، به خصوص زیبایی­های معقول، شاخصی اصولی برای شناسایی و انتخاب عالی­ترین روش زندگی است. قرآن کریم، علاوه برآن که به زیبایی محسوس عنایت داشته به زیبایی معقول و معنوی به حکم آن که هویت انسان در جنبه روحی و معنوی اوست، توجه ویژه دارد و مراتب زیبایی را در جهت هدف آفرینش که عبودیت خداوند است، بیان کرده و از انسان می­خواهد که حتی از زینت­های دنیوی به منظور رشد و هدایت خویش بهره جوید.

1- نظر به این­که هدف آرمانی انسان بر اساس فطرت الهی، نیل به عالی­ترین شکل زیبایی یعنی کمال مطلق است، شناخت زیبایی، آثار فراوانی درهویت بخشی به انسان و اصلاح سبک زندگی او به جای می­گذارد. از آنجاکه ﺳﺒﮏ زﻧﺪﮔﯽ انسان، سرنوشت او را در هستی پی­ریزی می­کند، باید با شناخت مبنایی از این امر به تحقق سبک و روشی زیبا در زمینۀ حیات اﻧﺴﺎﻧﯽ همت گمارد.

2- خداوند در قرآن کریم  به انسان توصیه می­کند که در امور گوناگون زندگی لازم است زیباترین شیوه را برگزیند؛ لذا به او زیبایی را در مراتب گوناگون خود، شامل: محسوس، غیرمحسوس، معقول و مطلق می­آموزد. آدمی، ابتدا نخستین جلوه های زیبایی را که اصولاً در زیبایی های مادی خلاصه می شود، می­بیند سپس براساس فطرت زیباجو و کمال­طلب خویش، والاترین هستی زیبایی و کمال را خواهان می گردد. در آیات قرآن کریم، گرچه به زیبایی­های­ محسوس، نظیر: وجود زیبایی در خلق هر موجودی اشاره شده، بر زیبایی­های معقول، نظیر: زیبایی معنوی ایمان تأکید شده است.

 زیبایی های معقول و معنوی، اصلی ترین نقش را در اصلاح سبک زندگی انسان که سرانجام آن دست یابی به حیات طیبه شامل: ایجاد ارتباط صحیح آدمی میان افراد گوناگون در جامعه، و پی­ریزی خصوصیت ایثار، ایفا می­کند؛ سبکی به دور از پلیدی و خاص کسانی که ایمان دارند و عمل صالح انجام می­دهند. مهم‌ترین اصول اصلاح مورد تأیید قرآن کریم برای سبک زندگی  در سه مقوله که همان اصول شریعت اسلام است، خلاصه می­شود: اعتقاد به خداوند به مثابه جمال مطلق، نبوت به عنوان زیباترین تجلی جمال در حد انسانی و اعتقاد به معاد که در آن جمال حقیقی مشاهده می­شود و آدمی را به محقق ساختن امور زیبا برای فردای پایدار خود ترغیب می کند

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Recognizing beauty and its effects on lifestyle modification (Emphasizing on the verses of the Holy Quran)

نویسندگان [English]

  • Kobra Ali Akbar 1
  • mohammad Reza Shahroodi 2
  • Mahmood Abaiee 3
  • a a 4

1 Ph.D Student at the Islamic Azad University (Southern Tehran Branch)

2 Associate Professor at the faculty of Theology, Tehran University

3 Assistant Professor at the Islamic Azad University (Southern Tehran Branch)

4 Associate Professor at the University of Tehran

چکیده [English]

A common topic in religious sources is the recognition and application of beauty in life. The desire for beauty and the intellect’s order for beautifying oneself and one’s life are intrinsic. The Holy Qur'an also acquaints people with beauties and guides them to create them in their lives. The Holy Qur'an teaches man the levels of beauty, which include tangible, intangible, sensible, and ultimately absolute beauty- which is specific to God's beauty- and asks him to use rational and spiritual beauties to achieve the desired perfection, based on his natural tendency to beauty. On the other hand, there is a need for being deeply aware of the correct lifestyle, since one’s lifestyle has lots of effects on him and because he must correct it to achieve perfection and happiness. The study of (Islamic) religious texts teaches us that only through learning about and employing  reasonable beauties one can improve one’s spiritual lifestyle in various dimensions, especially in establishing proper communication between different people in the society and also especially in cultivating the spirit of self-sacrifice. The lifestyle based on moral beauty, which is described in the Holy Qur'an as "Hayat tayeba”(i.e. a pure and beautiful life), is reserved for those who believe in God and do righteous deeds.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Beauty
  • lifestyle
  • pure life
  • tangible beauty
  • intangible
  • Quran
  1. قرآن کریم.

    1. ابن منظور، محمد بن مکرم، (1414)، لسان العرب، بیروت، دار صادر.
    2. خمینی، سیدروح الله مصطفوی، (1374)، شرح دعای سحر، احمد مهری، تهران، اطلاعات.
    3. انوری، حسن، (۱۳۸۲)، فرهنگ بزرگ سخن، تهران، انتشارات سخن.
    4. ایازی، سید محمدعلی، (1383)، قرآن اثری جاویدان، تهران، کتاب مبین.
    5. بهار، محمد تقی، (1381)، سبک شناسی، تهران، انتشارات زوار.
    6. جعفری، محمدتقی، (1378)، زیبایی و هنر از دیدگاه اسلام، تهران، تدوین و نشر آثار علامه جعفری.
    7. جوادی آملی، عبدالله، (1388). تسنیم، قم،  اسرا.
    8. ـــــــــــــــــ،  (1391)، مفاتیح الحیاة، قم،  اسرا
    9. خرقانی، حسن، (1387)، « قرآن کریم چشمه سار زیبایی شناسی»، فصلنامه تخصصی پژوهشی میان رشته ای قرآن کریم، سال اول، شماره سوم، صص67ـ77.

    10. دهخدا، علی‌اکبر، (1373)، لغت‌نامه دهخدا، تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.

    11. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، (1375)، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق: محمد سید گیلانی. بیروت، دار المعرفة.

    12. سیدی، سید حسین، (1390)، زیبایی­شناسی آیات قرآن، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.

    13. طباطبایی، محمدحسین، (۱۴۱۷ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، جامعة مدرسین حوزة علمیة قم.

    14. عادلی مقدم، محمد علی، (1383)، «مصداق های زیبایی در نگاه قرآن کریم»، رشد آموزش قرآن، شماره60،  صص16-21.

    15. عبدالحمید سلیمان، شاکر، (1384)، التفضیل الجمالی. کویت، عالم المعرفة.

    16. غرویان، محسن، (1379)، فلسفه اخلاق، قم، پیک جلال.

    17. فاضلی، محمد، (1382)، مصرف و سبک زندگی، قم، صبح صادق.

    18. فعالی، محمد تقی، (1396)، سبک زندگی توحیدی و موفقیت الهی، چاپ دوم، تهران، موسسه فرهنگی هنری دین و معنویت آل یاسین.

    19. فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، (۱۴۱۶ق.)، بصائر ذوى التمییز فی الطائف الکتاب العزیز، تحقیق: محمدعلی نجار، قاهره، المجلس الأعلى للشؤون الإسلامیة.

    20. مصطفوی، حسن، (۱۳۷۴)، التحقیق فی الکلمات القرآن الکریم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

    21. مطهری، مرتضی، (1377)، مجموعه آثار استاد شهید مطهرى، قم، انتشارات صدرا.

    22. ــــــــــــــ، (1381)، تعلیم و تربیت در اسلام، قم، انتشارات صدرا.

    23. مطیع، مهدی، (1391)، معنای زیبایی در قرآن کریم، تهران، انتشارات امام صادق(ع)

    24. معین، محمد (۱۳۷۱)، فرهنگ فارسی معین، تهران، مؤسسه انتشارات امیرکبیر.

    25. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، (1374)، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب العلمیه.

    26. مهدوی­کنی، محمد سعید، (1393)، دین و سبک زندگی، تهران، دانشگاه امام صادق.

    27. وبر، ماکس، (1384)، دین، قدرت و جامعه، ترجمه احمد تدین، تهران، هرمس.

    1.  Msn , Encarta Dic , www. Msn. com, (2004).