جایگاه علوم انسانی
دوره 6، شماره 10 ، فروردین 1393، صفحه 7-22

چکیده
    نویسنده : هیأت تحریریه مجله  این نوشتار، نخست مروری دارد بر دو تقسیم از تقسیمات علوم که یکی میراث ارسطوست که ابن سینا آن را در برخی از آثار خود بازتاب داده است، و دیگری از خود وی. سپس نگاه کوتاهی دارد بر چند تقسیمی که در اروپا و در قرون جدید مطرح شده است. نگارنده علوم را به انسانی و غیرانسانی تقسیم کرده و معتقد است که علوم انسانی ...  بیشتر

افضل صحابه کیست؟
دوره 6، شماره 10 ، فروردین 1393، صفحه 23-46

چکیده
  احمد بهشتی[1] از آن جایی که صحابت پیامبر| برای آن‌هایی که منحرف نشده‌اند، فضیلت محسوب می‌شود، و از آن جایی که همه صحابه در فضیلت یکسان نیستند، این نوشتار در پی این است که به دور از تعصب و جمود، افضل صحابه را شناسائی کند. با توجه به این که برخی به افضلیت ابوبکر رای داده، و احیاناً عمر را هم بعد از ابوبکر افضل شمرده‌اند، در این نوشتار، ...  بیشتر

بررسی برهان ابن سینا بر ضرورت نبوت با توجه به معضله عرفی کردن دین
دوره 6، شماره 10 ، فروردین 1393، صفحه 47-66

چکیده
  مهدی بهشتی[1] ابن سینا در اواخر الاهیات شفا برهانی بر ضرورت وجود نبی اقامه می‌کند که مبتنی بر نیاز انسان‌ها به قانون در زندگی اجتماعی شان است. حال با توجه به مقدمه این برهان ممکن است این اشکال مطرح گردد که او با ابتناء آن بر نیاز انسان‌ها در حیات دنیوی به قانون و در نتیجه قانون گذار، به شائبه سکولاریزه یا عرفی کردن دین دامن زده است. برای ...  بیشتر

تبیین اراده ذاتی و فاعلیت وجودی خداوند از رهگذر نظریه‌ی عنایت نزد ابن سینا
دوره 6، شماره 10 ، فروردین 1393، صفحه 67-88

چکیده
  شهاب الدین ذوفقاری[1] افتراق جدی ابن‌سینا از ارسطو در الاهیات بالمعنی الاخص از طرح احکام واجب‌الوجود و ارائه برهان وجوب و امکان، در برابر برهان محرک نخستین، آغاز می‌شود. بدین ترتیب فاعلیت الهی از دیدگاه ابن‌سینا فاعلیت وجودی است نه تحریکی و بنابراین تا آنجا که وجود و آثار وجود دیده می‌شود، می‌توان فاعلیت الهی را سراغ گرفت، خواه ...  بیشتر

نقد و بررسی مبانی برهان حدوث متکلمین دربارۀ‏ اثبات خدا
دوره 6، شماره 10 ، فروردین 1393، صفحه 89-105

چکیده
  مصطفی سامانی قطب آبادی[1] مسأله‏ی اثبات وجود خداوند همواره مورد توجه فلاسفه و متکلمان بوده است. در این راستا براهین متعددی ارائه شده است که یکی از آن‌ها برهان حدوث است. در این برهان، که عمدتاً به وسیله متکلمان مورد استفاده قرار می‏گیرد، حدوث زمانی شیء حادث موجب نیازمندی آن به علت شناخته می‏شود. ادعای متکلمان در این برهان این است ...  بیشتر

دین و رابطه قلب و عقل
دوره 6، شماره 10 ، فروردین 1393، صفحه 105-119

چکیده
  سید علی‌رضا کبیری[1] این نوشتار در پی آن است که نشان دهد در استعمالات دینی و به ویژه قرآنی، معنای ظاهری قلب همان عضو صنوبری است که در سینه جای دارد؛ ولی معنای واقعی آن، همان گوهر ذات آدمی است، و همان نفسی است که در تعریف آن گفته می‌شود: «کمال اول جسم آلی است که با قوای دراکه و فعاله شناخته می‌شود» گاهی به این گوهر شریف روح نیز گفته ...  بیشتر

کل مقالات دو فصلنامة علمی ـ ترویجی عقل و دین (مؤسسة نورالثقلین قم) سال ششم ـ شماره دهم ـ بهار و تابستان 1393
دوره 6، شماره 10 ، فروردین 1393، صفحه 1-130

چکیده
  جایگاه علوم انسانی.............................................................................................................................................................................. 7 هیأت تحریریه................................................................................................................................................................................... 7 افضل صحابه کیست؟....................................................................................................................................................................... ...  بیشتر