فلسفه
عبدالرحیم فرج زاده؛ محمدرضا حبیبی مهر؛ محسن زارعی
دوره 13، شماره 24 ، فروردین 1400، ، صفحه 134-148
چکیده
تربیت، یکی از پرکاربردترین واژههایی است که در مکاتب بشری و اسلامی از آن یاد شده است. نظامهای تربیتیِ مبتنی بر دیدگاه بشری، جایگاه تربیت انسان را در محدودهی دنیا و خوب زیستن تعریف میکنند، اما نظام تربیت اسلامی با نگرش به عالم پس از مرگ خوشبختی و پیشرفت انسان در دنیا را از اهداف تربیت میداند. از نگاه علامه طباطبایی کمال، ...
بیشتر
تربیت، یکی از پرکاربردترین واژههایی است که در مکاتب بشری و اسلامی از آن یاد شده است. نظامهای تربیتیِ مبتنی بر دیدگاه بشری، جایگاه تربیت انسان را در محدودهی دنیا و خوب زیستن تعریف میکنند، اما نظام تربیت اسلامی با نگرش به عالم پس از مرگ خوشبختی و پیشرفت انسان در دنیا را از اهداف تربیت میداند. از نگاه علامه طباطبایی کمال، رشد و سعادت انسان در گرو پیروی از دستورات اسلام است. نظام تربیت اسلامی و بشری با وجود اختلافات در مبانی، دارای نقاط اشتراکی هستند. سؤال پژوهش کنونی که عبارت است از اینکه تعامل بین نظام تربیت بشری و اسلامی با تأکید بر نظریه علامه طباطبایی چگونه محقق میشود؟ یافتههای پژوهش، حاکی از آن است که تعامل بین آن دو نظام، ممکن و از ضروریات است. پیشنهاد بر این است که هویت نظام تربیت اسلامی با دیدگاه علامه طباطبایی و همفکران او اصل قرار گیرد و هویت نظام تربیت بشری بر آن مبنا سامان یابد.
فلسفه
فرزانه دیمه کار حقیقی؛ رحمت ال مرزوقی؛ جعفر جهانی؛ جعفر ترک زاده
دوره 12، شماره 23 ، مهر 1399، ، صفحه 134-159
چکیده
حیات طیبه وضع مطلوب زندگی بشر بر اساس نظام معیار ربوبی است که با انتخاب و التزام آگاهانه و اختیاری این نظام معیار در همین زندگی دنیایی و در جهت تعالی آن از سوی خداوند به انسان اعطا می شود و تحقق آن باعث دست یابی به غایت اصیل زندگی انسان، یعنی قرب الی الله است. هدف پژوهش کاوش مفهوم حیات طیبه از منظر متون اسلامی است. رویکرد پژوهش مطالعه ...
بیشتر
حیات طیبه وضع مطلوب زندگی بشر بر اساس نظام معیار ربوبی است که با انتخاب و التزام آگاهانه و اختیاری این نظام معیار در همین زندگی دنیایی و در جهت تعالی آن از سوی خداوند به انسان اعطا می شود و تحقق آن باعث دست یابی به غایت اصیل زندگی انسان، یعنی قرب الی الله است. هدف پژوهش کاوش مفهوم حیات طیبه از منظر متون اسلامی است. رویکرد پژوهش مطالعه کیفی، با استفاده از تحلیل مضمون و روش فرآیند چرخه ای تحلیل است. متون اسلامی شامل قرآن مجید، خطبه ها، نامه ها و حکمت های نهج البلاغه و صحیفه سجادیه و کلیه پژوهش های مرتبط با حیات طیبه هستند، که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و مضمون های حیات طیبه مورد کاوش قرار گرفت. یافته های حاصل از تحلیل مضمون و روش فرآیند چرخه ای تحلیل در قالب 152 مقوله، 28 مضمون پایه و شش مضمون سازماندهنده تحت عناوین پیش نیازها، ویژگی ها، ساحت/ عوامل زمینه ای، موانع، راهبردها و پیامدها/دستاوردها در متون اسلامی گردآوری و سازماندهی شد. نتایج پژوهش گویای آن است که امکان توسعه چارچوب حیات طیبه متناسب با تعالیم و ترسیم دلالت های آن در تعلیم و تربیت اسلامی وجود دارد.
فلسفه
رضا نوروزی
دوره 12، شماره 22 ، فروردین 1399، ، صفحه 75-90
چکیده
فرهنگهای مختلف، روشهای متفاوتی برای زندگی انسان ارائه میدهند که برخاسته از نگرشهای متفاوت آنها به عالم هستی و انسان است و ارزیابی هر کدام از این سبکهای زندگی، نیازمند تحلیل دقیق و عمیق مبانی آنها است. از بین مبانی سبک زندگی، خودشناسی از مهمترین مبانی محسوب میشود و سؤال مهم در این بحث، تأثیر خودشناسی بر سبک زندگی و تحلیل ...
بیشتر
فرهنگهای مختلف، روشهای متفاوتی برای زندگی انسان ارائه میدهند که برخاسته از نگرشهای متفاوت آنها به عالم هستی و انسان است و ارزیابی هر کدام از این سبکهای زندگی، نیازمند تحلیل دقیق و عمیق مبانی آنها است. از بین مبانی سبک زندگی، خودشناسی از مهمترین مبانی محسوب میشود و سؤال مهم در این بحث، تأثیر خودشناسی بر سبک زندگی و تحلیل نحوه این تأثیرگذاری است. بدین منظور در این نوشتار با روش تحلیلی - توصیفی، با تبیین هویت و حقیقت انسان و جایگاه او در عالم هستی و بر اساس ارتباط تنگاتنگ لایههای وجودی انسان، تأثیر خودشناسی بر سبک زندگی اسلامی، و تأثیر سبک زندگی بر تکامل انسان بررسی شدهاست و از منظر عقل و دین نحوه این تأثیرگذاری مورد تبیین و تحلیل قرار گرفتهاست. در آموزههای دینی از یک طرف، باورهای اعتقادی انسان مؤمن در رفتارهای او بروز پیدا میکند که ثمره آن، سبک زندگی خدامحور، آخرتگرا، کرامتخواه و جامعنگراست و از طرف دیگر کوچکترین رفتار در زندگی انسان، در رسیدن به تکامل روحی او تأثیر گذار است. بر اساس براهین عقلی نیز، حرکت استکمالی انسان در همین عالم مادی آغاز میشود و نفس انسان با حرکت جوهری خود به بالاترین درجات کمال روحی و معنوی دست مییابد.
فلسفه
قاسم فائز؛ اعظم خدامی پور؛ سید محمد رضوی
دوره 12، شماره 22 ، فروردین 1399، ، صفحه 143-162
چکیده
فهم روایات ، نیازمند روش صحیح علمی است که آن را « فقه الحدیث » مینامیم. بررسی متن، مهمترین راه ارزیابی حدیث است که حتی درصورت صحت سند آن، حکم بطلان حدیث را امضاء می کند. محدثان شیعه تلاشهای فراوانی جهت فهم صحیح کلام معصومین (ع) انجام داده اند . شرح اصول کافی ملاصدرا، از جمله شروحی است که بر این منبع مهم شیعی نگاشته شده است؛ ...
بیشتر
فهم روایات ، نیازمند روش صحیح علمی است که آن را « فقه الحدیث » مینامیم. بررسی متن، مهمترین راه ارزیابی حدیث است که حتی درصورت صحت سند آن، حکم بطلان حدیث را امضاء می کند. محدثان شیعه تلاشهای فراوانی جهت فهم صحیح کلام معصومین (ع) انجام داده اند . شرح اصول کافی ملاصدرا، از جمله شروحی است که بر این منبع مهم شیعی نگاشته شده است؛ این مقاله با تکیه بر این اثر ارزشمند، تلاش کرده است تا با روش توصیفی– تحلیلی روش های ملاصدرا را در فهم احادیث استخراج کند. نتایج پژوهش نشان میدهد که ملاصدرا در شرح روایات،از اصولی هم چون توجه به معانی دقیق واژه ها، توجه به علم صرف و نحو، توجه به آرایههای ادبی ، توجه به قرائن ناپیوسته درفهم احادیث، تأویل روایات متشابه، تشکیل خانواده ی حدیث، بیان وجوه معنایی مختلف وبهره گیری از عقل برای بیان حدیث بهره جسته است.
فلسفه
مسلم صالحی زاده؛ احمد بهشتی؛ علیرضا مختاری
دوره 12، شماره 22 ، فروردین 1399، ، صفحه 163-176
چکیده
این نوشتار بر آن است که بهنقد و بررسی برخی آرای تفسیری ابومسلم مستخرج از مجمعالبیان، با تأکید بر نظرات ارزشمند علامه طباطبایی بپردازد. علامه پس از ذکر نظر خویش گاهی نظر مخالف خود را با بیان نام ابومسلم ارائه کرده و گاهی اشارهای به نام او نکرده و با دلایل متقن به رد نظرات ابومسلم پرداخته است. در این جا آن نظراتی مطرحشده که ...
بیشتر
این نوشتار بر آن است که بهنقد و بررسی برخی آرای تفسیری ابومسلم مستخرج از مجمعالبیان، با تأکید بر نظرات ارزشمند علامه طباطبایی بپردازد. علامه پس از ذکر نظر خویش گاهی نظر مخالف خود را با بیان نام ابومسلم ارائه کرده و گاهی اشارهای به نام او نکرده و با دلایل متقن به رد نظرات ابومسلم پرداخته است. در این جا آن نظراتی مطرحشده که علامه صرفاً بهنقد آنان پرداخته است. در این پژوهش از روش کتابخانهای و کیفی استفادهشده است. ازجمله موضوعاتی که به آنان پرداختهشده میتوان به موضوعاتی همچون: نظر فقهی- تفسیری ابومسلم، چگونگی دفن هابیل، معاد و رستاخیز، اشاره نمود که منحیثالمجموع نقدهای علامه بر آرای ابومسلم که منجر به رد نظرات او شده شامل این حالتها میگردد که عبارتاند از: 1- آرای ابومسلم که خلاف ظاهر و سیاق آیه بوده؛ 2- مقولاتی که توجیه و دلیل نداشتند؛ 3- مقولاتی که با دلایلی آن ها را نپذیرفته است.