نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد صادق بهشتی ¹
• مجید توسلی ²
• داود فیرحی ³
• سید مصطفی ابطحی ⁴

¹ دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

² دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

³ استاد گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

⁴ استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

چکیده

یکی از مهم ترین نظریه پردازان طرفدار نظام سیاسی مشروطیت در عصر مشروطه، آیت الله محمد کاظم خراسانی می باشد. فلسفه سیاسی مرحوم آخوند خراسانی گویای تعاملی نظری میان مفهومی نوین چون هویت ملی با دین می باشد. تعامل میان دو مفهوم مذکور در ارتباطی مستقیم با سه پایه اساسی (اصولی، فقهی و فلسفی) در اندیشه سیاسی وی است. در نوشتار پیش‏رو پس از بررسی ابعاد دین و شاخصه‏های هویت ملی در یک بستر نظری و مفهومی، به انطباق این ابعاد و شاخصه‏ها در فلسفه سیاسی مرحوم خراسانی و نسبت‏های تعاملی میان آنها پرداخته‏ایم. نسبت‏هایی که نشان دهنده انطباق میان برخی ابعاد هویت ملی با برخی ابعاد دین می‏باشد. این انطباق‏ها در حوزه‏هایی هم چون بعد آموزه‏ای دین با بعد سیاسی هویت ملی، بعد شعائر دینی با بعد سیاسی هویت ملی و بعد شعائر دینی با بعد اجتماعی هویت ملی مشاهده می‏شود.
 
 

تازه های تحقیق

نتیجه‏گیری

آیت الله محمد کاظم خراسانی به عنوان یکی از برجسته‏ترین نظریه‏پردازان طرفدار نظام سیاسی مشروطیت، با رویکردی تعامل‏گرایانه به شاخصه‏های ابعاد گوناگونی از دین و هویت ملی طرحی پویا از فلسفه سیاسی مشروطیت ارائه کرد. بدین صورت که در فلسفه سیاسی وی دین و هویت ملی نه به عنوان مفاهیمی متضاد بلکه در سنتزی مفهومی، فلسفه سیاسی شگرفی پدید آورده که در آن میان ابعاد و شاخصه هایی از هویت ملی و دین نسبت هایی تعاملی برقرار گشته است. نسبت های مذکور به اختصار عبارتند از:

الف - نسبت بعد آموزه ای دین (مشروطه به منزله ضروری دین) با بعد سیاسی هویت ملی (نوع ایدئولوژی سیاسی مناسب برای نظام سیاسی مطلوب)

ب- نسبت بعد شعائر دینی (بسط دایره دخل و تصرف در امور حسبه) با بعد سیاسی هویت ملی (نوع ساختار قدرت مناسب برای کشور)

ج - نسبت بعد شعائر دینی (مشروطه به عنوان ضامن اجرای شریعت) با بعد سیاسی هویت ملی (ارزش گذاری نسبت به ساختارهای سیاسی گذشته)

د - نسبت بعد شعائر دینی (تفکیک احکام امضایی و تأسیسی) با بعد سیاسی هویت ملی (نوع ساختار قدرت مناسب برای کشور)

ه - نسبت بعد شعائر دینی (تأکید براجرای قوانین شرعی) با بعد اجتماعی هویت ملی با شاخصه‏های (پذیرش دیگران به عنوان هم وطن) و (علاقه مندی نسبت به یکپارچگی سرزمین در آینده)

کلیدواژه‌ها

• دین
• فلسفه سیاسی
• آخوند خراسانی
• هویت ملی
• ابعاد

عنوان مقاله [English]

The relation between dimensions of religion and national identity in political philosophy of Akhund Khorasani

نویسندگان [English]

• Mohammadsadegh Beheshti ¹
• Majid Tavassoli ²
• Davood Feirahi ³
• Sayyed Mostafa Abtahi ⁴

¹ Phd student of political branch, Islamic Azad university, sciences and Reserch branch of Tehran. Sadegh.beheshti@gmail.com

² Assistant Professor of political branch, Islamic Azad university, sciences and Reserch branch of Tehran. tavasoli@gmail.com

³ Professor of Political Science, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran

⁴ Assistant Professor of political branch, Islamic Azad university, sciences and Reserch branch of Tehran. iran

چکیده [English]

 
The relation between dimensions of religion and national identity in political philosophy of Akhund Khorasani
Mohammad Kazem Khorasani is one of the most important theorists of the political system of constitutionalism in the constitutional era. Political philosophy of Akhund Khorasani suggests theoretical interaction between the modern concept of national identity and religion. The interaction between the two concepts in his political thought is directly related to the three basic principles (rational, Fiqh, and philosophy). In this article, dimensions of religion and indicators of national identity were studied in a theoretical and conceptual framework. Then, the adaptation of these dimensions and indicators in the political philosophy of Akhund Khorasani and the interactive relationship between them were discussed. These interactive relationships reflect the adaptation between some dimensions of national identity with some dimensions of religion. These adaptations were found in areas such as religious beliefs with the political dimension of national identity, religious rituals with the political dimension of national identity and religious rituals with the social dimension of national identity.

کلیدواژه‌ها [English]

• Religion
• Political Philosophy
• Akhund Khorasani
• National Identity
• Dimensions